Bilgisayar Toplarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gerek kendi bilgisayarımı toplamadan önce gerekse topladıktan sonra bilgisayar toplama üzerine çok fazla yazı okuyup çok fazla araştırma yaptım. Bütçemi aşmayacak şekilde bana maksimum performansı verecek parçaları seçmeye çalıştım. Kendi bilgisayarımı topladıktan sonra bir de babam için ofis bilgisayarı topladım. Her ne kadar en uygun parçaları seçmeye çalışsam da kullandıkça bazı seçimlerimin yanlış olduğunu da anladım. Tüm bu deneyimlerim sonucu bilgisayar toplama konusunda dikkat edilmesi gerekenleri paylaşmak istiyorum.

Kullanacağınız Parçaları Satın Almadan Önce Fiyat Araştırması Yapın

Yeni bir bilgisayar toplamak isteyen biri satın alacağı parçayı fiyat araştırması yapmadan Vatan Bilgisayar, MediaMarkt gibi zincir teknomarketlerden almayı tercih ediyor. Sebebi ise şüphesiz ki bu gibi yerlere daha fazla güvenmeleri. Fakat artık günümüzde özellikle uyguladıkları fiyat politikaları nedeniyle bu gibi yerlerin pek cazibesi kalmadı. Bence N11, Gittigidiyor gibi yerlerdeki farklı satıcılar arasında kıyaslama yaparak almak istediğiniz parçayı daha uyguna alabilirsiniz. Tabii ki ucuz diye de geri bildirimi bulunmayan satıcılardan alışveriş yapın demiyorum. Fakat hem geri bildirimi iyi hem de diğer yerlere göre ucuza satış yapan satıcıları kolaylıkla bulabilirsiniz.

Fiyat kıyaslaması yapmak için Akakçe, Cimri gibi siteler işinizi görecektir. Bu gibi siteler sayesinde alacağınız parçayı fiziksel mağazalara göre çok daha ucuza alabilirsiniz. Mesela AOC 24G2U oyuncu monitörünü Vatan Bilgisayar’dan 1924,70 TL’ye alabiliyorken Trendyol’daki bir satıcıdan 1725 TL’ye alabilirsiniz. Günün sonunda bu şekilde topladığınız bir bilgisayardan en az 1000 TL kârınız olacaktır.

Anakart, İşlemci ve RAM’ler Arasındaki Uyuma Dikkat Edin

Yeni bilgisayar toplayacaklar bu üç parça arasındaki uyumluluğu pek bilmez. Fakat sistemimizin olmazsa olmazı bu üç parça birbirine uyumlu değilse maalesef sistemimiz çalışmayacaktır. Yeni bir bilgisayar toplarken ilk önce karar vermeniz gereken şey işlemcinizin Intel mi yoksa AMD mi olacağıdır. Ardından kullanacağınız işlemciye göre bir anakart ve RAM seçimi yapabilirsiniz.

İşlemcinin Intel veya AMD olacağına karar verdikten sonra konu orada kapanmıyor. Bir de bunların kendi içinde soket tipleri mevcut. Zaten seçeceğimiz anakartı da bu soket tipine uygun şekilde seçmemiz gerekiyor. Mesela Intel’in son çıkardığı 10. nesil işlemciler LGA 1200 soket tipine sahipken AMD’nin Ryzen 3 ile Ryzen 9 arasındaki tüm işlemcileri AM4 soket tipini kullanıyor. Bununla ilgili detaylı tabloya Wikipedia’dan ulaşabilirsiniz. Mesela ben işlemci olarak AMD’nin Ryzen 5 3600 işlemcisini kullandığım için AM4 soket tipini destekleyen Gigabyte’in B450M S2H anakartını kullanıyorum. Alacağınız anakartın web sayfasına girdiğinizde o anakartın hangi işlemcileri desteklediğini görebilirsiniz.

Anakart işlemci uyumluluğunun yanında bu parçalarla alacağımız RAM’lerin de uyumlu olması gerekiyor. Yine AMD Ryzen 5 3600 işlemcisi ve Gigabyte B450M S2H anakartı üzerinden gidelim. AMD Ryzen 5 3600’ün web sayfasına girdiğimizde sistem belleği olarak en fazla 3200MHz frekans hızını ve DDR4 bellek tipini desteklediğini görebiliriz. Aynı şekilde Gigabyte’in B450M S2H’ın web sayfasına girdiğimizde ise anakartın en fazla 64GB RAM desteklediğini görebiliriz.

İşlemcinizde Dahili Bir Ekran Kartı Olup Olmadığına Dikkat Edin

Oyun bilgisayarı toplayanlar için çok fazla önemli olmasa da (çünkü giriş seviyesinde de olsa bir ekran kartı kullanıyorlar) ofis bilgisayarı veya günlük kullanım için bilgisayar toplayanlar ekran kartı kullanmak istemeyebilir.

Peki ekran kartı olmadan bilgisayarı çalıştırabilir miyiz? Maalesef bu mümkün değil. Fakat insanlar “onboard ekran kartı” ile bilgisayarı çalıştırabileceklerini düşünüyorlar. (Yani anakart üzerinde zaten bir grafik birimi var, o yüzden ekstradan bir ekran kartı almaya gerek yok.) Bilinen çok büyük bir yanlış bu. Eğer ekran kartı olmadan bilgisayarı çalıştırmak istiyorsak kullandığımız işlemcide dahili bir grafik birimi olması gerekli. Yani işlemcinizin içinde ekran kartı da bulunmalı. Eğer böyle bir işlemci almak istiyorsanız Intel işlemciler için model numarasının sonunda F harfi bulunmayan, AMD işlemciler içinse model numarasının sonunda G harfi bulunan işlemcileri tercih etmelisiniz. Mesela Intel i3-10100 veya AMD Ryzen 5 3400G gibi işlemciler buna örnektir.

Dahili grafik birimi bulunan bir işlemci kullanılan sistemlere apu sistem deniyor.

Eğer oyun odaklı bir bilgisayar toplamıyorsanız apu sistem toplamanız maddi açıdan sizin için daha iyi olacaktır. Bu sistemlerde oyun oynayamam diye düşünmeyin. Yüksek seviye grafik ayarlarında olmasa da orta seviye grafik ayarlarında çok rahat oyun oynayabilirsiniz. Tabii bunun tam tersi durum da söz konusu. Eğer bilgisayarınızda zaten bir ekran kartı kullanacaksanız dahili grafik birimi olan bir işlemci tercih etmeniz hem maddi açıdan hem de performans açısından yanlış olacaktır.

APU sistemlerde VRAM olmadığı için sistemin RAM’ini kullanmaktadır. O yüzden bilgisayar toplarken bunu da göz önüne getirip bilgisayarınızda en az 8GB RAM kullanmanızı tavsiye ederim. 16GB ram ise APU sistemler için oldukça ideal olacaktır.

Tüm Sistemi Besleyebilecek Bir Güç Kaynağı Seçin

Topladığınız bilgisayarın da nihayetinde bir güce ihtiyacı olacak ve bu gücü karşılaması için güç kaynağı almanız gerekecek. Fakat güç kaynağınız kullandığınız parçaları besleyecek kadar güçlü değilse bu sisteminizde sorun yaratacaktır. Bu yüzden kullandığınız parçalara uygun bir güç kaynağı seçmelisiniz. Güç kaynağı seçiminde her parçanın tek tek tüketeceği gücü hesaplamak gereksiz zaman kaybı olacağından ben güç kaynağını seçerken ekran kartının tükettiği gücü baz alıyorum. Şu an kullanmakta olduğum RX 580 ekran kartı için önerilen güç kaynağı 500W veya daha üstü. Bunu da ekran kartının web sayfasından öğrenmeniz mümkün. Ben ileride sistemimi yükseltme ihtimalini de göz önünde bulundurarak 600W’lık bir güç kaynağı aldım. Yani ekran kartı için önerilen güç kaynağının biraz daha üstünü almanız fazlasıyla yeterli olur. Bu hesaplama şekli tamamen amatör bir hesaplama fakat iş görecektir. Eğer net bir hesaplama yapmak isterseniz Cooler Master’ın güç kaynağı hesaplama sayfasını kullanabilirsiniz.

Odanızı Küçük Bir Pavyona Çevirmek Yerine Performansa Önem Verin

Bu aslında biraz zevk meselesi. Sana ne kardeşim, ben ışıltılı hayatı seviyorum diyebilirsiniz. Fakat naçizane tavsiyem ışıklara para vermek yerine performansa para vermeniz olacaktır.

Mesela Corsair’in 14cm RGB ledlere sahip fanı şu an piyasada yaklaşık 300 TL civarlarında bulunabilmekte. Bu fana 300 TL vermek yerine Arctic’in yine 14cm’lik fanını 120 TL civarlarında alabilirsiniz. Tek fana 300 TL vermek yerine o paraya rahatlıkla 2 adet fan alabilirsiniz. Ki Arctic markasının da Corsair’den aşağı kalır yanı yok. Yine Corsair’in 3200MHz frekans değerine sahip 16GB’lik RGB ledli RAM’ini 900 TL’ye alıyorken aynı değerlere sahip RGB led olmayan versiyonunu 745 TL’ye alabilirsiniz.

İsmi çok bilinmeyen fakat piyasadaki markalara göre çok daha fazla verim alınabilen markalar mevcut. Soğutma konusunda Arctic, Be Quiet; SSD veya RAM konusunda Mushkin gibi markalar bunlardan bazıları.

Kasa İçi Hava Sirkülasyonunu Doğru Yapın

Bilgisayarımızda kullandığımız parçalar yüksek sıcaklıklara ulaşabildiği için bu parçaları bir şekilde soğutmamız gerekiyor. Bu soğutma işlemine de ilk olarak kasa içi hava sirkülasyonunu doğru yaparak başlamalıyız. Bilgisayar toplayan çoğu kişi kasa içi hava sirkülasyonunu doğru yapmadan hangi sıvı soğutmayı kullanmalıyım gibi sorular sormaya başlıyor. Halbuki bu hava akışını doğru yapsa belki de sıvı soğutmaya gerek kalmayacak.

Sıklıkla yapılan bir hata tüm fanları içe doğru hava üfleyecek şekilde konumlandırmaktır. Böyle yapmak sıcak havayı kasa içine hapseder. Doğru olan ön, yan ve alt taraftaki fanlardan soğuk havayı kasa içine alıp arka ve üst taraftaki fanlardan da kasa içindeki sıcak havayı dışarıya tahliye etmektir. İçerideki sıcak havayı dışarıya tahliye eden fanlara egzoz fanı denir. Egzoz fanı ayrı normal fan ayrı olarak kafanızda bir düşünce oluşmasın. Tüm fanlar aynıdır, sadece yönünü ters çevirip monte ettiğinizde egzoz fanı oluyor, bu kadar.

Kasa seçimi konusunda tavsiyem kasanın ön tarafı tamamen mesh olan bir kasa seçmenizdir. Ben MSI’ın MAG VAMPIRIC 010M kasasını alarak bu konuda hata ettiğimi sonradan anladım. Kasanın önü tamamen kapalı, sadece ön panelin yanlarındaki açıklıklardan hava alabiliyor. Bunun yerine ön tarafı tamamen açık mesh panele sahip kasa seçsem daha iyi olabilirmiş. Ayrıca son yılların modası yan paneli tamperli cam olan kasaları seçmek yerine yan panelden de hava akışı sağlayabileceğiniz kasaları seçmek hem daha ucuz hem daha sağlıklı olacaktır. Tabii ki kasanızı küçük bir pavyona çevirdiyseniz tutup da her yeri kapalı kasa almayın.

Tüm bunların yanında fiyat performansa önem verin ve kasanızı kendiniz toplayın. Bilindik bir markanın SSD’sine vereceğiniz paraya belki de çok fazla bilinmedik bir markanın daha iyi bir SSD’sini alabilirsiniz. Aklınızdaki bilgisayarı bir bilgisayarcıya toplattırmak yerine tüm parçaları kendiniz alıp toplarsanız çok daha ucuza mâl edebilirsiniz.

Bilgisayar toplama konusunda aklınıza takılan veya yardıma ihtiyacınız olan bir yer olursa bu yazıya yorum bırakabilir veya iletişim sayfasından benimle iletişime geçebilirsiniz.

Kapak görseli JESHOOTS.COM

Bana kahve ısmarlamak ister misin? ☕